Spelen is meer dan alleen een leuke activiteit; het vormt een essentieel onderdeel van de kindertijd. Bovendien vinden wij dat het niet alleen tijdens de kinderjaren een cruciale rol speelt, maar ook een belangrijk aspect van het volwassen leven zou moeten blijven. Spelen biedt niet alleen amusement, maar is ook fundamenteel voor de ontwikkeling en groei van kinderen. Van gezellig binnen spelen tot avontuurlijk buiten ravotten, spelen biedt kinderen de kans om diverse vaardigheden te ontwikkelen en hun eigen persoonlijkheid te verkennen.
In ons huidige digitale tijdperk, waar technologie een dominante rol speelt in het leven van jongeren, is het benadrukken van de waarde van fysiek spelen essentieel. Dit geldt vooral voor risicovol spelen. Dit type spel is niet alleen belangrijk omdat het kinderen leert om te gaan met uitdagingen en hun grenzen te verkennen; het helpt hen ook risico’s in te schatten, wat cruciaal is voor een gezonde ontwikkeling van hun motoriek, beweegvaardigheden en algeheel welzijn.
Bevordering beweegontwikkeling
Risicovol spelen bevordert de fysieke en beweegontwikkeling van kinderen. Activiteiten zoals klimmen, springen en balanceren helpen bij het ontwikkelen van kracht, coördinatie en evenwicht. Deze uitdagingen bieden kinderen ook de kans om hun grenzen te verkennen en hun persoonlijke vaardigheden te versterken. Bovendien draagt het inherent risico van deze activiteiten bij aan het opbouwen van zelfvertrouwen en het overwinnen van angsten.
Beter leren samenwerken
Daarnaast speelt risicovol spelen een belangrijke rol in de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen. Het bevordert essentiële vaardigheden zoals samenwerking, communicatie en verantwoordelijkheidsgevoel. Kinderen leren om te gaan met teleurstellingen en ontdekken dat falen niet het einde is, maar een kans om opnieuw te beginnen.
“Ze ontwikkelen vaardigheden om effectief om te gaan met conflictsituaties, te onderhandelen en compromissen te sluiten.”
Risicovol spelen helpt niet alleen stress te verminderen — een voordeel dat ook bij risicoloos spelen voorkomt — maar verhoogt ook gevoelens van vreugde en opwinding, wat bijdraagt aan een verbeterd emotioneel welzijn.
Bied mogelijkheden
Het is belangrijk dat zowel ouders als opvoeders kinderen de kans geven om risicovol te spelen. Dit geldt des te meer voor begeleiders van bewegingsactiviteiten, die, hoewel de situatie anders is omdat zij verantwoordelijk zijn voor de kinderen van anderen, een sleutelrol spelen in de ontwikkeling van deze jongeren.
Dit betekent niet in dat kinderen aan echt gevaarlijke situaties moeten worden blootgesteld. Integendeel, ze moeten de vrijheid en mogelijkheden krijgen om op een veilige en gecontroleerde wijze hun grenzen te verkennen. Door het creëren van een speelomgeving die zowel uitdaging als avontuur biedt, kunnen kinderen belangrijke vaardigheden ontwikkelen en hun zelfvertrouwen versterken.
Het doordenken meer dan waard
Interessant en het doordenken meer dat waard zijn de gevolgen die Jonathan Haidt schetst in zijn recent verschenen boek The Anxious Generation: How the Great Rewiring of Childhood is Causing an Epidemic of Mental Illness. Hij betoogt dat de opkomst van smartphones en overbeschermende ouders samenvallen en bijdragen aan een toenemend aantal kinderen en jongeren met mentale gezondheidsproblemen.
Aansluitend op dit thema merkt Esther van Fenema op dat er in de fysieke wereld vaak een overbeschermende houding heerst, terwijl we in de digitale wereld juist naïef zijn. Hierdoor worden jongeren in zekere zin verwaarloosd, wat techbedrijven de vrijheid geeft om ongehinderd invloed uit te oefenen op hun aandacht en welzijn.
Meer informatie? Kijk eens op de site van Peter Gray, een gerenommeerd expert op het gebied van spelen.